Webinar: ABC obowiązków organizacji pozarządowych Zdobądź praktyczną wiedzę. Dowiedz się, jak uniknąć błędów. Zapisz się >
Stowarzyszenie Wolnego Słowa jest powstałą w 2003 roku organizacją zrzeszającą uczestników opozycji demokratycznej i podziemia solidarnościowego oraz niezależnego ruchu wydawniczego i kulturalnego z lat 1976-1989. Współzałożycielami Stowarzyszenia byli m.in. nieżyjący już Jan Nowak-Jeziorański i Maciej Łukasiewicz; marszałkowie: Bronisław Komorowski oraz Zbigniew Romaszewski.
Członkowie Stowarzyszenia współuczestniczyli w zwieńczonej sukcesem walce z komunizmem. Naszą szczególną zasługą jest doprowadzenie do likwidacji monopolu informacyjnego totalitarnego państwa.
Mimo że dziś wolne media są czymś oczywistym, to właśnie przywrócenie wolności słowa jest jednym z najważniejszych osiągnięć polskiej demokracji po roku 1989.
W naszej walce otrzymywaliśmy ogromne wsparcie moralne i polityczne z całego demokratycznego świata. Dlatego właśnie, spłacając honorowy dług, członkowie SWS uczestniczyli w ukraińskiej "Pomarańczowej Rewolucji", aktywnie wspomagają opozycję białoruską i wietnamską, włączyli się w akcję wsparcia dla Gruzji. SWS współpracuje z obrońcami praw człowieka w Rosji, Czeczenii, Chinach, Tybecie, Kazachstanie, Korei Północnej, Birmie i na Kubie.
Tego typu działania uważamy za nasz oczywisty obowiązek, bo bez podobnego wsparcia ze strony ludzi dobrej woli na całym świecie Polska nie odzyskałaby Niepodległości.
W październiku 2006 roku SWS zorganizowało konferencję "Chleb i Wolność", poświęconą łamaniu praw obywatelskich w Wietnamie. Konferencja odbyła się w Sali Kolumnowej Sejmu RP, pod patronatem Marszałka Senatu - w jej wyniku powstał "Komitet Obrony Robotników w Wietnamie", zrzeszający wietnamskich działaczy antykomunistycznych z całego świata.
W grudniu 2007 roku w Warszawie Stowarzyszenie zorganizowało międzynarodową konferencję "Dla wolności i solidarności" z udziałem kilkudziesięciu przedstawicieli ruchów obrony praw człowieka z Europy i Azji. Konferencja okazała się sukcesem… polski MSZ otrzymał 7 protestów rządów i ambasad krajów, w których łamane są prawa człowieka. W wyniku tej konferencji powstał Kongres Opozycji Antytotalitarnych, którego Sekretariat prowadzi SWS.
Stowarzyszenie monitoruje przestrzeganie wolności słowa w Polsce, zajmując stanowisko w sprawie jej naruszeń, a także nadużywania.
Powołaliśmy specjalną Grupę Medialną, która zajmuje się tą problematyką. Grupa przygotowała m.in. założenia ustawy regulującej ład na rynku mediów elektronicznych. Przewodniczącą Grupy jest Janina Jankowska. W jej skład wchodzą Wojciech Borowik, Juliusz Braun, Mirosław Chojecki, Jan Dworak, Karol Jakubowicz i Wiesław Johan.
Stowarzyszenie zorganizowało demonstrację w obronie wolnego słowa w dniu 13 grudnia 2007 r.
Stowarzyszenie zajmuje się również gromadzeniem, opracowywaniem, upamiętnianiem i upowszechnianiem wiedzy na temat działalności opozycji demokratycznej i podziemia solidarnościowego z lat 1976-1989. Jednym z efektów tej działalności jest umieszczony na stronach internetowych Stowarzyszenia słownik Niezależni dla kultury 1976-1989, zawierający noty biograficzne ponad 6.000 byłych działaczy podziemia wydawniczego i kulturalnego z całej Polski. Słownik jest cały czas uzupełniany i uaktualniany.
Stowarzyszenie było współorganizatorem obchodów 25-lecia powstania NSZZ "Solidarność", XXX rocznicy utworzenia KSS "KOR" (2006 r.) i ROPCiO (2007 r.), 20 lecia Ruchu WiP, 20 lecia odtworzenia PPS w kraju, XXV rocznicy powstania Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Organizowaliśmy rocznicowe obchody podziemnych oficyn wydawniczych: NOWEJ i Przedświtu. Przygotowaliśmy wystawy poświęcone opozycji antykomunistycznej, jak np. "KOR", "ROPCiO", "WiP", "Sztuka okresu stanu wojennego", "Bibuła - Od wolnego słowa do wolności", "Zbigniew Herbert w II obiegu", "Żyd niemalowany" itp.
Członkowie Stowarzyszenia prowadzą też lekcje w szkołach poświęcone najnowszej historii Polski. Zorganizowaliśmy akcję dostarczenia do bibliotek szkolnych wydawnictw poświęconych temu okresowi w naszych dziejach.
W rocznicę wyborów czerwcowych 1989 organizujemy od 2003 roku Dni Wolnego Słowa, podczas których w Warszawie i innych miastach odbywają się koncerty, wystawy i konferencje popularno-naukowe (np. "Opór na Mazowszu 1982-1989"). Przy tej okazji rokrocznie wydajemy poświęcone historii wydawnictw podziemnych i kulturze niezależnej pismo "Bibuła". Prowadzimy również prace o charakterze badań socjologicznych - czego efektem jest m.in. książka "Śpiący Rycerze"
Celem bieżącej działalności SWS jest integracja środowiska byłych działaczy podziemia oraz wspieranie tych z nas, którzy pozostają w trudnej sytuacji bytowej - to wyjątkowo smutne, jak wielu zasłużonych dla Polski i Wolności osób dotknęła bieda.
Stowarzyszenie oraz jego członkowie włączyli się prace nad kształtem przygotowywanej "ustawy kombatanckiej, współtworząc Grupę Roboczą Środowisk Opozycji Antykomunistycznej. Udzielamy też pomocy prawnej więzionym i internowanym w PRL w uzyskaniu należnych im odszkodowań.
Od początku 2007 roku SWS dysponuje lokalem w Warszawie przy ulicy Marszałkowskiej 7. Przez ten czas zorganizowaliśmy kilkadziesiąt imprez kulturalnych i oświatowych, spotkań różnych środowisk (np. Grup Oporu "Solidarni" czy Stowarzyszenia Federacja Młodzieży Walczącej) oraz konferencji popularno-naukowych.
W siedzibie SWS gościmy też na stałe Komitet Polska-Czeczenia, Komitet Wolna Białoruś, a także redakcję "Encyklopedii Solidarności". W tym roku ruszają prace nad kolejną publikacją SWS - "Encyklopedią Kultury Niezależnej".
Obecnie do SWS należy blisko 1000 osób z Polski oraz m.in. z Francji, Kanady, Niemiec, Szwecji i USA. Powstało już 9 oddziałów SWS: dolnośląski, łódzki, lubelski, małopolski, śląski, mazowiecki, toruński, wielkopolski i zachodniopomorski. W ramach SWS działa też sekcja zrzeszająca dziennikarzy Radia Wolna Europa.
Organizacja wpisana jest do Rejestru Instytucji Szkoleniowych jako niepubliczna instytucja szkoleniowa i posiada uprawnienia do szkolenia osób bezrobotnych i poszukujących pracy.