Spis organizacji - ngo.pl

Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa "Borussia" działa na rzecz budowania i pogłębiania kultury dialogu i tolerancji między ludźmi różnych narodowości, wyznań, tradycji oraz współtworzenia społeczeństwa obywatelskiego. Stworzyliśmy kilkadziesiąt nowatorskich projektów o międzynarodowym zasięgu. Odwołując się do wielokulturowego dziedzictwa regionu Warmii i Mazur, dawnych Prus Wschodnich, staramy się kreować i promować nowe zjawiska kulturalne o zasięgu regionalnym i ponadregionalnym. Prowadzimy także działalność edukacyjną dla młodzieży i dorosłych oraz zajmujemy się problematyką ochrony krajobrazu kulturowego regionu.
Ideą przewodnią naszych działań jest tworzenie nowych zjawisk kultury ponad podziałami i konfliktami narodowościowymi w jednoczącej się Europie. W kręgu zainteresowań twórców i członków stowarzyszenia do dnia dzisiejszego nieprzerwanie znajduje się problematyka historyczna, kulturalna i społeczna. "Borussia" oparła swój program działania na dwóch ideach: "Atlantydy Północy" - odkrywania i współtworzenia metafizyki miejsca, w którym żyjemy oraz "Otwartego regionalizmu" - budowania sieci kontaktów i powiązań, których uczestnicy - czerpiąc z bogatych doświadczeń osobistych, specyfiki regionów, narodów - tworzą trwałe fundamenty współczesnej Europy.

Działalność "Borussii" obejmuje następujące programy i projekty:

Program wydawniczy
W ramach prowadzonej działalności wydawane jest pismo "Borussia. Kultura. Historia. Literatura". Pismo otrzymało nagrodę paryskiej "Kultury" za rok 1996 przyznawaną pismom i redakcjom zajmującym się regionami pogranicza. Redaktorem naczelnym jest prof. Robert Traba - współzałożyciel i pierwszy przewodniczący WK "Borussia". Dotychczas wydano 38 numerów pisma.
Wydawnictwo wydaje książki w ramach "Biblioteki Borussii" (dotychczas wydano 31 publikacji) oraz w ramach następujących serii:
-"Odkrywanie Światów" (Odkrywanie niezapomnianych bądź zapomnianych przestrzeni kulturowych Śląska, Mazur, dawnych Prus Wschodnich, Wilna, Bukowiny)

• "Odkrywanie Światów. Seria Nowa"
• "Tematy" (seria pod redakcją Roberta Traby. Seria nawiązuje do najtrudniejszych problemów sąsiedzkiego dziedzictwa. Dotychczas ukazały się "Tematy polsko-niemieckie", "Tematy polsko-litewskie", "Tematy polsko-żydowskie", "Tematy polsko-ukraińskie", "Tematy polsko-białoruskie"),
  -"Świadectwa" - serie otwiera książka "Wypędzeni ze Wschodu". Wspomnienia Polaków i Niemców. Pozycja ta ukazała się również w niemieckiej wersji językowej ("Vertreibung aus dem Osten")
  -"Miniatury Borussii. Krajobrazy Pamięci" - od roku 2003 ukazało się 6 pozycji. Autorami opisującymi okolice, miasta w których żyją i tworzą byli: Kazimierz Brakoniecki, Andrzej Mencwel, Hubert Orłowski, Wojciech Marek Darski
• "Nowe Życie pod starymi dachami" - w ramach tej serii ukazały się: "Architektura w krajobrazie wiejskim Warmii i Mazur" oraz "Zachowane - ocalone? O krajobrazie kulturowym i sposobach jego kształtowania".

Międzynarodowa wymiany młodzieży

• obozy, warsztaty i seminaria o tematyce historycznej, socjologicznej, artystycznej i społecznej dla młodzieży z Polski, Niemiec, Rosji, Białorusi, Litwy, Estonii i Ukrainy, m.in. realizowany od 1997 r. projekt "Wyspa dzieci", w ramach którego wolontariusze z Polski, Niemiec i Ukrainy organizuje w okresie wakacyjnym bezpłatne zajęcia dla dzieci i młodzieży z miejscowości postpegeerowskich regionu Warmii i Mazur

Program współpracy transgranicznej
Współpraca transgraniczna stanowi ważny element działalności "Borussii" stanowiąc praktyczną formę realizacji idei "otwartego regionalizmu".
Celem programu jest rozwój współpracy między Polakami i ich sąsiadami, przede wszystkim zza wschodniej granicy naszego kraju. Swoje działania adresujemy do społeczności Rosji, Ukrainy i Białorusi, Litwy. Ze względu na bliskość geograficzną oraz powiązania historyczne szczególną wagę przywiązujemy do umacniania kontaktów między mieszkańcami i instytucjami z Warmii i Mazur i z Obwodu Kaliningradzkiego FR.
Pragniemy stopniowo poszerzać zasięg naszych działań włączając w nie kolejnych partnerów, działając na rzecz nie tylko integracji na obszarze byłych Prus Wschodnich, ale także w basenie Morza Bałtyckiego

W ramach programu współpracy transgranicznej realizujemy międzynarodowe projekty o charakterze kulturalnym, edukacyjnym i socjalnym.
Najważniejsze zrealizowane projekty to:

• Program Forum Przyjaznego Sąsiedztwa (od 2002 r.)
  Zadaniem programu jest rozwijanie współpracy transgranicznej partnerów społeczno-gospodarczych Województwa Warmińsko-Mazurskiego oraz Pomorskiego z Obwodem Kaliningradzkim i Litwą, wykorzystanie szans tkwiących we współpracy z Obwodem kaliningradzkim enklawą wewnątrz rozszerzonej Unii Europejskiej.
  Program jest inicjatywą obywatelską tworzącą neutralną płaszczyznę do spotkań sektorów administracji, biznesu i organizacji obywatelskich ze strony polskiej i rosyjskiej.
  W ramach programu został przygotowany raport "Polsko-rosyjska współpraca transgraniczna". Celem autorów opracowania było określenie kierunków, zakresu i barier polsko-rosyjskiej współpracy transgranicznej w latach 1990-2003. Omówiona została współpraca samorządów lokalnych, instytucji edukacyjnych, organizacji pozarządowych oraz współpraca gospodarcza.
• "Tematy" to cykl spotkań warsztatowo-edukacyjnych dla nauczycieli historii z Polski i z krajów sąsiednich. Projekt jest realizowany od roku 1996. W czasie tych spotkań zajmujemy się żywą częścią naszej świadomości kulturowej, która wpływa na kształtowanie wzajemnego wizerunku utrwalonego jest w większości z nas. W historii staramy się znaleźć te wydarzenia i fakty, które najsilniej wpływają na stereotypowe postrzeganie sąsiadów.
• "Study Tours to Poland. Wizyty studyjne dla studentów z Ukrainy, Białorusi i Rosji (Obwód kaliningradzki).
  W ramach projektu młodzi ludzie z Białorusi, Ukrainy i Rosji podczas intensywnego, kilkunastodniowego pobytu poznają olsztyńskie środowisko akademickie, organizacje pozarządowe, samorządy, uczestniczą w seminariach, warsztatach i imprezach kulturalnych oraz spotkaniach z przedstawicielami kultury, mediów i liderami życia publicznego.
• "W stronę regionalnego partnerstwa" (2000-2002) oraz "Warmia i Mazury - Obwód Kaliningradzki - Przyjazne Sąsiedztwo. Projekt szkoleniowy dla rosyjskich organizacji pozarządowych" (2005-2006)
  To kompleksowe projekty obejmujące szkolenie, objazd studyjny oraz indywidualne staże skierowane do przedstawicieli organizacji pozarządowych z Obwodu Kaliningradzkiego FR.
  Podstawowym celem obu projektów jest rozwój demokracji lokalnej w Obwodzie kaliningradzkim poprzez lepsze przygotowanie organizacji pozarządowych z enklawy do realizacji ich działań statutowych, przekazanie praktycznej wiedzy w zakresie funkcjonowania III sektora oraz polskich doświadczeń w dziedzinie funkcjonowania NGO`s na poziomie lokalnym; przekazanie polskich doświadczeń z zakresu prowadzenia polityki lobbingu interesów organizacji.
• Ku przyjaznemu sąsiedztwu: Warmia i Mazury - Obwód Kaliningradzki. Przekazywanie polskich doświadczeń we wdrażaniu reformy administracyjnej".
  Projekt miał na celu przekazaniu praktycznej wiedzy w zakresie wdrażania reformy administracyjnej oraz polskich doświadczeń w dziedzinie funkcjonowania samorządu na poziomie lokalnym (szczególnie w aspekcie polityki rozwoju lokalnego i lobbingu politycznego).

Program wolontariacki

• koordynacja projektu "Budowanie mostów w Europie", w którym uczestniczą młodzi ludzie w wieku 18-26 lat, odbywając staże wolontariackie za granicą, w organizacjach i instytucjach prowadzących działalność socjalną i edukacyjną. Od września 2005 r. taki wolontariat w Niemczech odbywa 13 polskich wolontariuszy, natomiast 11 wolontariuszy z Niemiec przebywa w Polsce i krajach nadbałtyckich. Projekt obejmuje swoim zasięgiem 20 krajów Europy, łącznie bierze w nim udział w br. 130 wolontariuszy z różnych krajów
• organizacja projektów wolontariackich dla młodzieży w wieku 18-25 lat w ramach Akcji 2 Programu Unii Europejskiej "Młodzież" "Wolontariat Europejski / EVS", indywidualne pobyty wolontariackie we wszystkich krajach Unii Europejskiej w organizacjach działających na rzecz lokalnych środowisk
• pilotażowy projekt "Międzynarodowy wolontariat w ochronie krajobrazu kulturowego na Warmii i Mazurach", w którym uczestniczy 20 wolontariuszy z Polski, Niemiec i Rosji, którzy od września 2005 r. odbywają 12-miesięczny wolontariat w organizacjach i instytucjach regionu Warmii i Mazur, zajmujących się ochroną dziedzictwa kulturowego.

Krajobraz kulturowy
Składa się z dwóch długofalowych projektów:

• "Nowe życie pod starymi dachami": seria seminariów, konferencji i warsztatów adresowanych do obecnych mieszkańców regionu, urzędników samorządowych oraz do młodzieży
• "Dom Mendelsohna"
  Celem programu jest stworzenie do roku 2009 otwartego centrum kulturowego w dawnym domu przedpogrzebowym "Bet Tahara" przy Cmentarzu Żydowskim w Olsztynie. Budynek został wzniesiony w roku 1913 wg projektu wybitnego architekta Ericha Mendelsohna. Jest to jedyne dzieło tego twórcy w jego mieście rodzinnym - i niestety ostatnią zachowaną pamiątką po ludności żydowskiej w Olsztynie. Bet Tahara symbolizuje nowoczesność i otwartość na równi z tradycją i zakorzenieniem w historii. "Borussia" angażuje się nie tylko w zachowanie tego miejsca, ale również w przeobrażenie go w żywe centrum spotkania, pamięci oraz debaty. Równolegle do remontu domu organizujemy wydarzenia, z pomocą których DOM MENDELSOHNA już teraz zaczyna istnieć w świadomości kulturowej miasta.